Andrzej Andrusiewicz
ALEKSANDER I
Wielki gracz, car Rosji – król Polski
Najpotężniejszy władca w historii Rosji, skąpany w chwale jak żaden inny, „pogromca Napoleona”, „wyzwoliciel Europy”. Cesarz Wszechrusi, król Polski, faktyczny pan Europy Wschodniej. Ale również jedna z najciekawszych postaci nowożytnych dziejów, której polityczna droga znakomicie odbija cały ciągnący się po dziś dzień dramat Rosji, wiecznie rozerwanej między pragnieniem oświecenia a mrocznymi realiami jedynowładztwa.
Pierwsza popularnonaukowa biografia cara Aleksandra I pióra polskiego autora. To ważne, bo bodaj żaden car nie był tak uwikłany w nasze sprawy. Polką była wybranka jego życia, wieloletnia metresa Maria Naryszkina. Przyjacielem od wczesnych lat – Adam Jerzy Czartoryski, którego uczynił ministrem. Obiektem młodzieńczych sympatii – insurekcja kościuszkowska. Owacyjnie witany w Warszawie po kongresie wiedeńskim, Aleksander wzorem Napoleona nadał Królestwu Polskiemu konstytucję. Z czasem jednak musiał wybrać między rosyjską hegemonią a polskim duchem wolności.
To opowieść o dziecku uwikłanym w dworskie kamaryle, wychowanym po równo przez oświeconych intelektualistów z otoczenia Katarzyny Wielkiej i rywalizujących z nimi rosyjskich tradycjonalistów. O młodzieńcu współodpowiedzialnym za zamach na ojca, cara Pawła. O mężczyźnie, który oddał serce swojej polskiej metresie kosztem pięknej żony, Ludwiki Badeńskiej. Nieszczęśliwym ojcu, którego ślubne dzieci przedwcześnie zmarły. O wielkim polityku, strategu, pogromcy Napoleona i gwieździe europejskich salonów. Młodym idealiście, reformatorze. I o pozbawionym złudzeń rosyjskim tyranie, który w swoich ostatnich latach, m.in. pod wpływem zamachu na jego życie, przywracał Rosję z najgorszych snów. A także o legendzie zmarłego przed pięćdziesiątką największego cesarza Wszechrusi, który miał rzekomo porzucić koronę i wybrać życie mnicha.
Pełna barwnych postaci, przemocy, przepychu, pałacowych spisków, namiętności – opowieść o Aleksandrze to bardzo rosyjska historia z bardzo dramatycznej epoki w europejskiej, rosyjskiej i polskiej historii.
Materiały prasowe Wydawnictwa Literackiego