Otwarta 17 listopada w Museo Reina Sofia wystawa Andrzeja Wróblewskiego, w której biorą udział m.in. prace z kolekcji Galerii Zderzak zbiera doskonałe recenzje. W ciągu pierwszego tygodnia wystawę zobaczyło blisko 7 tys. osób.
El Español : „Największe objawienie roku (…) Dr Jekyll/Mr Hyde malarstwa XX wieku”
El Pais: „Malarz, który śmiał się w twarz Stalinowi”
El Diario: „Reina Sofia odkrywa artystę”
RTVE: „(…) wiedział, jak kształtować własny język i był głęboko przekonany, że artysta powinien być zaangażowany w tworzenie nowego świata”
ABC: „Ślad Goi, Picassa, Chagalla Klee, muralistów meksykańskich i włoskiego neorealizmu (…) duch czasu widoczny w scenach przedstawiających ludzi pogrążonych w czekaniu, nieobecnych i pozbawionych tożsamości”
“Incómodo” (niewygodny) – tym przymiotnikiem najczęściej określają twórczość Wróblewskiego media w Hiszpanii. Dzieła polskiego artysty niepokoją i zachwycają jednocześnie. Są „niewygodne poprzez podejmowaną tematykę i trudną do sklasyfikowania ekspresję formalną” (RTVE)
Dla hiszpańskiego odbiorcy Wróblewski jest twórcą całkowicie nieznanym. „To pierwsza prezentacja artysty w tym kraju i stanie się jednym z najbardziej niezwykłych zjawisk w roku, podobnie jak kilka sezonów temu w Muzeum Picassa w Maladze nieznana Hilma af Klint (1862-1944).” El Español
W stworzonym w ciągu dekady pokaźnym zbiorze dzieł, w których oscyluje między figuralnością, abstrakcją a siermiężnym socrealizmem, wypracował metodę na przeciwstawianie się sprzecznościom współczesności. Będąc świadkiem i ofiarą jednego z najbardziej burzliwych okresów dla Europy, Wróblewski jest legendą w Polsce i artystą, który z czasem zdobył uznanie na całym świecie. (El País )
Na wystawie „Verso/Reverso” hiszpańska publiczność ma okazję poznać jeden z najbardziej niewygodnych obrazów Wróblewskiego – Rozstrzelanie II ( widoczny w głębi ekspozycji, własność Muzeum Narodowego w Krakowie). Namalowany w ramach prac krakowskiej Grupy Samokształceniowej, został po raz pierwszy pokazany na Międzyszkolnych Popisach Wyższych Szkół Artystycznych w Poznaniu. Był rok 1949; na wezwanie ministra Włodzimierza Sokorskiego w Poznaniu stawiła się artystyczna młodzież, by wziąć sobie do serca wytyczne socrealizmu. Obraz się nie spodobał; grupę Wróblewskiego okrzyknięto „barbarzyńcami”, a sam autor musiał złożyć samokrytykę na piśmie. Doszło do rękoczynów: nieznany sprawca zaatakował obraz nożem i przeciął płótno dwa razy w miejscu, gdzie namalowano postać starej Żydówki. Rozstrzelanie II – od tej pory zwane „poznańskim ” – przepadło z kretesem. Nie widziano go na wystawach pośmiertnych (1958: Warszawa, Kraków, Łódź, Sopot) ani na późniejszych dużych pokazach muzealnych (Bydgoszcz 1964, Poznań 1967, Warszawa 1968), choć obrazy z serii „Rozstrzelań” weszły do kanonu twórczości artysty. „Rozstrzelanie II” uznano za zaginione; tak było aż do roku 1994, kiedy płótno odnalazła i zidentyfikowała Galeria Zderzak. Poddany konserwacji, po 45 latach obraz miał swą powtórną premierę na wystawie „Andrzej Wróblewski. Malarstwo” w Zderzaku. Mimo, że czasy się zmieniły i zmieniła się publiczność, dzieło Wróblewskiego okazało się tak samo niewygodne, jak przed półwieczem… Zakup, którego dla Muzeum Narodowego w Krakowie dokonała Fundacja Buchnera, rozpętał burzę protestów.
Jerzy Bereś wysłał do Redakcji Gazety Wyborczej list napisany na odwrocie pocztówki przedstawiającej jego Ołtarz Mądrości. Gazeta opublikowała tekst, który następnie wielokrotnie cytowano.
Z komentarza redakcyjnego: „uważam dzieło (…) Wróblewskiego za modelowy wytwór Syndykatu Wyrobów Ręcznego Paskudztwa (MM)” Gazeta w Krakowie,15 marca 1994
W ciągu następnych miesięcy przez prasę przetoczyła się ogólnopolska dyskusja. Ukazało się kilkadziesiąt artykułów, komentarzy i wzmianek prasowych. Mimo gwałtownych sporów – a może właśnie dlatego – powrót Wróblewskiego stał się faktem.
Dwie dekady temu Wróblewski wzbudzał kontrowersje na własnym podwórku. Dziś, zobaczony obcym okiem, budzi podziw.
Znacie? No to posłuchajcie:
http://www.polskieradio.pl/8/1594/Artykul/1548111,Niepokojace-sprzecznosci-Andrzeja-Wroblewskiego
Mówią: Eric de Chassey, Manuel Borja-Villel, Marta Dziewańska, Joanna Mytkowska, Paweł Potoroczyn.
ANDRZEJ WRÓBLEWSKI I ZDERZAK
Wystawy:
1994 Malarstwo
1996 Andrzej Wróblewski – Jarosław Modzelewski
1998 Pociągi, dworce, abstrakcje
2000 Andrzej Wróblewski. Prace na papierach” (Galeria R, Poznań)
2009 Warsztaty z Wróblewskim. Prace i interpretacje
Wykłady:
2015 Andrzej Wróblewski. Portfolio
2014 Muzyka w malarstwie Andrzeja Wróblewskiego
2013 Andrzej Wróblewski. Hipoteza śmierci społecznej
2012 Kosmogonie (z okazji wystawy „Bogini Nieodpowiedzialności)
„Andrzej Wróblewski jako morderca kobiet”
2009 Rekolekcje z Wróblewskim. Wprowadzenie do twórczości artysty
„Warsztaty z Wróblewskim. Prace i interpretacje”
1998 „Sztuka Andrzeja Wróblewskiego i jego czas” Sesja z udziałem: Mieczyslawa Porębskiego, Teodora Gąsiorowskiego, Jana Michalskiego
Film z wystawy „Andrzej Wróblewski. Malarstwo” (1994): http://zderzak.pl/filmoteka.html#1994-Wróblewski
Publikacje:
1993 Andrzej Wróblewski nieznany„