„Jak każe obyczaj” to jedna z najnowszych pozycji Wydawnictwa MG, a zarazem pierwsze polskie wydanie tejże powieści autorstwa amerykańskiej pisarki Edith Wharton, w której zapoznając się z poczynaniami głównej bohaterki Undine Spragg, odkrywamy świat bogaczy i nowojorskiej socjety początku dwudziestego wieku.
Undine Spragg to młoda dziewczyna, jedyna córka podstarzałych już bogatych rodziców, którzy spełniają każdą zachciankę swej pociechy, aby zapewnić jej jak najlepszą przyszłość oraz żeby uniknąć jej niepohamowanych wybuchów gniewu i uporu, dzięki którym Undine zwykła dostawać to, czego akurat w danym momencie zapragnęła. W celu wprowadzenia dziewczyny do amerykańskiej socjety, państwo Spragg mieszkają w hotelu w Nowym Jorku, bowiem tak powinni mieszkać zamożni ludzie według mniemania Undine. Dziewczyna, dostosowując się do stylu życia i rozrywek elit, do których tak bardzo chce należeć, uczęszcza na wystawy czy do opery, wszędzie robiąc ogromne wrażenie olśniewającą urodą.
Niesamowity upór, chęć zdobycia tego co najlepsze oraz niezważanie na wyrzuty sumienia, pozwalają Undine piąć się coraz wyżej po drabinie społecznej, umożliwiając jej wkroczenie do upragnionych nowojorskich elit – starych, szacownych rodów. Undine rozszerza jednak swe wpływy znacznie dalej, wkraczając na salony europejskich rodów, a nawet arystokracji. Jednak chęć sławy oraz ciągłego wzrostu społecznego nie zna granic w przypadku tej antybohaterki. Gdy tylko dowie się o jakimś kręgu czy grupie społecznej, natychmiast pragnie do niego należeć, jej zachcianki są więc zaspokajane tylko na chwilę. W drodze zaś do upragnionych celów, Undine nie zważa na uczucia i problemy innych.
Postać głównej bohaterki zapewne nie zdobędzie przychylności czytelników. Jednak Undine, choć tak zraża do swojej osoby, to jednak intryguje, czytelnik bowiem wciąż zadaje sobie pytanie: do jakiego stopnia jest w stanie się posunąć ta dziewczyna, by osiągnąć cel? „Jak każe obyczaj” to nie jedynie studium rozpieszczonej i egoistycznej młodej Amerykanki. To także bardzo interesujący obraz bogatego społeczeństwa Nowego Jorku początku dwudziestego wieku, zarówno starych rodów z tradycjami, jak i nowobogackich, którzy mniej zważają na dawne obyczaje i wydają majątki na różnorodne rozrywki. Autorka wykracza poza ocean, obrazując również europejskie elity i arystokracje, zaś do wszystkich ukazanych grup zachowuje krytyczny stosunek. Całość opisana jest w bardzo nowoczesny sposób, dzięki czemu, książka choć traktuje o poprzednim wieku, jest przystępna również dla współczesnego czytelnika. Interesujące jest zwłaszcza podejście do rozwodu panujące na początku dwudziestego wieku, które różniło się w poszczególnych stanach oraz w Europie.
Edith Wharton opisała świat, do którego sama należała – amerykańskiej klasy uprzywilejowanej – dlatego jest on tak wiarygodny i przekonujący. Na kartach swych powieści analizowała zachodzące zmiany obyczajowe, tworząc przy tym barwne i skomplikowane postaci. Jej praca została doceniona już za jej życia – autorka jest pierwszą kobietą uhonorowaną nagrodą Pulitzera. Tym bardziej cieszy więc, że polscy czytelnicy wciąż mogą poznawać dzieła amerykańskiej pisarki.
Autor recenzji: Aleksandra Cabaj
Tytuł: Jak każe obyczaj
Autor: Edith Wharton
Tłumaczenie: Karolina Rybicka
Wydawnictwo: MG
Data premiery: 31 sierpnia 2016