Joëlle Léandre to nazwisko, które powinno elektryzować każdego, kto wsłuchuje się w brzmienia muzyki improwizowanej. Pochodząca z Prowansji kontrabasistka to duchowa córka Johna Cage’a, zaangażowana feministka i artystka o klasycznym wykształceniu. Léandre wystąpi w tym roku na Krakowskiej Jesieni Jazzowej dwukrotnie: w duecie z trębaczem Jean- Luc’iem Cappozzo oraz jako członkini legendarnego tria Les Diaboliques.
Léandre muzyczną edukację rozpoczęła od nauki gry na flecie i fortepianie. Jednak za namową nauczyciela muzyki, zdecydowała się poświęcić się kontrabasowi. Léandre jest także członkinią European Women’s Improvising Group, zwanej wcześniej Feminist Improvising Group – pierwszej w historii kobiecej grupie grającej muzykę improwizowaną. Dla tej utalentowanej kontrabasistki, kompozytorki i wokalistki utwory tworzyli m.in. John Cage czy włoski kompozytor i surrealista Giacinto Scelsi.
Po tym, jak Léandre po raz pierwszy wystąpiła na Krakowskiej Jesieni Jazzowej w 2014 r., będąc jednym z najjaśniejszych punktów programu, szybko stała się dobrym przyjacielem festiwalu. Na tyle, że podczas XI edycji imprezy świętować będzie 40-lecie pracy artystycznej. Bezkompromisowej Francuzce w Krakowie towarzyszyć będzie trębacz Jean-Luc Cappozzo (23 października).
O Capozzo mówi się, że kreatywna gra, brzmienie instrumentu i frazowanie czynią go niezastąpionym wykonawcą muzyki jazzowej i improwizowanej, choć skromny Francuz raczej szczędzi sobie komplementów. Urodzony w 1954 roku Capozzo ukończył klasę trąbki w Roanne’s Ecole de Musique, będąc jednocześnie adeptem jazzu, jak i muzyki klasycznej. Jak wyjawia, punktem zwrotnym w jego życiu okazało się spotkanie z legendarnym amerykańskim trębaczem Dizzym Gilespie, który zaprosił go do udziału w jego koncercie w 1984 r.,
Po ukończeniu nauki francuski trębacz m.in. prowadził Orkiestrę w Marcigny, a później w Roanne. W 1988 r. otrzymał zaproszenie do współpracy z Trio Nueva Finlandia podczas ich trasy po Francji i Finlandii. Współpracował z Louisem Sclavis. Capozzo, koncertuje też z zespołami Apollo Trio, La Marmite Infernale, Claude Tchamichian’s Lousadzak. Jazz w jego wykonaniu zawiera elementy amerykańskiego stylu i europejskiej muzyki klasycznej.
Z Joëlle Léandre Capozzo zna się od lat. Muzycy poznali się podczas niewielkiego festiwalu jazzowego we Francji. Capozzo był pod tak silnym wrażeniem umiejętności i talentu Léandre, że z miejsca zaproponował jej współpracę. Poza działalnością koncertową, duet ma w swoim dorobku płytę „Live Aux Instants Chavires” (2009 r., Kadima Collective Recordings).
LES DIABOLIQUES
Irène Schweizer (Szwajcaria) – piano
Maggie Nicols (Szkocja) – voice
Joëlle Léandre (Francja) – double bass
DATA: 24.10.2016, g. 19.00
MIEJSCE: Muzeum MANGGHA
CENA BILETU: 60/70 PLN
Wcześniej: Krakow Improvisers Orchestra (Polska Scena Improwizowana)
Dzień później Léandre spotka się na scenie z dwoma równie niepokornymi i twórczymi kobietami świata muzyki improwizowanej. Brytyjska wokalistka Maggie Nichols i szwajcarska pianistka Irene Schweizer ponownie połączą z Léandre siły jako Les Diaboliques. Koncert tego powołanego na początku lat 90. tria zapowiada się na niezwykły występ. Warto wspomnieć, że będzie to pierwszy występ 75-letniej dziś Schweizer na Krakowskiej Jesieni Jazzowej.
Schweizer and Nicols znają się jeszcze z czasów, gdy obie były członkiniami Feminist Improvising Group (FIG) – pierwszej w historii kobiecej grupy grającej muzykę improwizowaną. Grupa była aktywna od 1977r. do pierwszej połowy lat 80. W 1980 r. Nichols opuściła zespół by zawiązać kolejną żeńską grupę, Contradicitons. W 1983 r. zespół został przemianowany na The European Women’s Improvising Group (EWIG), wtedy też do jego składu dołączyła Léandre. Jak przyznaje Francuzka, uczestnictwo w koncercie Feminist Improvising Group w Paryżu miało na nią ogromny wpływ. Był to bowiem pierwszy raz, kiedy „zobaczyła na scenie same kobiety”.
Na przestrzeni lat, Nicols, Léandre i Schweizer współpracowały z takimi muzykami, jak Pauline Oliveros, John Stevens, Evan Parker, Derek Bailey, Anthony Braxton czy Phil Minton. Wspólny, autorski projekt muzyczny Nicols, Léandre i Schweizer to zaś założona w 1990 r. grupa Les Diaboliques. Trio łączy wielkie talenty artystek z ogromnym poczuciem humoru i upodobaniem do wywrotowej satyry. Wydane w pierwszej połowie lat 90. albumy takie, jak “Les Diaboliques” czy “Splitting Image” to dziś obowiązkowe pozycje w katalogu muzyki improwizowanej. Każdy występ Les Diaboliques to nie tylko okazja do zetknięcia się z fenomenalnym talentami Nicols, Léandre i Schweizer. To szansa na uczestnictwo w koncercie, który będzie, kunsztowny, zabawny i nieprzewidywalny. Widzowie zobaczą prawdziwą żonglerkę muzycznym gatunkami i niepowtarzalny performans, podszyty błyskotliwym, wywrotowym komizmem artystek, dzięki którym kobiety zaistniały na scenie muzyki improwizowanej.
KRAKOW IMPROVISERS ORCHESTRA
Przed Les Diaboliques w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manghha” usłyszymy Krakow Improvisers Orchestra. Pomysłodawcy założonej w 2012 r. formacji mówią, że jest ona „platformą wymiany doświadczeń improwizujących muzyków”. Dokładniej zaś, pod nazwą Krakow Improvisers Orchestra kryje się kilkunastoosobowy zespół zajmujący się improwizacją dyrygowaną i swobodną, z różnych środowisk: akademickich i nieakademickich, freejazzowych i eksperymentalnych. Muzyka orkiestry to dzieło poszukiwań i intuicji, ale pod czujnym okiem dyrygenta. Zespół specjalizuje się w wykonywaniu improwizacji dyrygowanych i partytur graficznych. Improwizacja dyrygowana powstaje tu w oparciu o system znaków, sygnałów odnoszących się do podstawowych elementów muzycznych, za pomocą których dyrygent komunikuje się z zespołem.
Po trzech latach przerwy, w listopadzie 2015 r. Krakow Improvisers Orchestra wznowiła działalność. Podczas występu w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manghha” krakowska orkiestra wystąpi w składzie:
Paulina Owczarek – conduction, alto sax
Brianne Curran – violin
Tomek Chołoniewski – percussion
Michał Dymny – guitar
Michał Kiedrowski – violin
Wiktor Krzak – bassoon
Sebastian Mac – guitar
Adam Nyk – voice
Ernest Ogórek –double bass
Sławek Pezda – alto sax
Piotrek Przewoźniak – percussion
Koncert Krakow Improvisers Orchestra będzie kolejną odsłoną odbywającego się od 2008 r. w ramach Krakowskiej Jesieni Jazzowej cyklu „Polska Scena Improwizowana”.
Po koncercie zapraszamy zaś na otwarte spotkanie z muzykami w ramach Contemporary Music Agenda. Pod nazwą tą kryje z kolei się powołana do życia podczas 7. edycji Krakowskiej Jesieni Jazzowej inicjatywa będąca forum dyskusyjnym na temat muzyki, najbardziej interesujących kierunków jej rozwoju, jej miejsca w mediach i najskuteczniejszych sposobów promocji. Spotkanie poprowadzi dziennikarz Janusz Jabłoński, znany m.in. z audycji radiowej „Rozmowy improwizowane” w Dwójce.
Cena karnetu 23,24.10: 80 PLN
CENA BILETU: 40/50 PLN
Zespół: LES DIABOLIQUES – Joëlle Léandre
Miejsce: Alchemia, Plac Nowy, Kraków
Data: 23.10.2016 r., godz. 20.00
Materiały prasowe: fundacja-alchemia.pl