Zranić marionetkę to najnowsza książka Katarzyny Grocholi, którą powinniśmy wybrać bardziej świadomie niż dotychczasowe bestsellery autorki, takie jak choćby trzytomowa seria Nigdy w życiu!. Potraktowanie tej pozycji jako kolejnego elementu w twórczości powszechnie znanej i naprawdę lubianej polskiej autorki może sprawić, że czytelnik rozpocznie przygodę z nieodpowiednim nastawieniem.
Katarzyna Grochola znana była dotąd z innej tematyki. Wcześniej skupiona na wątkach romantycznych i żartach sytuacyjnych, tu jedynie momentami o nie zahacza. Osoby, które, czytając poprzednie pozycje, ceniły je za styl i błyskotliwe spostrzeżenia, nie będą rozczarowane. Nie zmieniło się również to, że książki pisarki czyta się szybko, choć tym razem nagromadzenie przemyśleń i emocji spowalnia nieco tempo przerzucania stron.
Początek tej historii stanowi wyrwana z kontekstu scena, której wyjaśnienie można znaleźć wiele stron dalej. Kolejne przeplatające się wątki, początkowo pozornie ze sobą niezwiązane, okazują się dotyczyć jednego zagadnienia. Niezrozumiałe samobójstwa, morderstwa bez motywu i urywane tropy przeplatają się z próbami pomszczenia swoich i nie tylko swoich krzywd z przeszłości.
Opis z tyłu książki może wydać się nieco mylący. Zranić marionetkę zaklasyfikować można w równym stopniu jako powieść psychologiczną co kryminał. Dzięki możliwości przyglądania się zdarzeniom z punktu widzenia każdego bohatera po kolei, stopniowo tworzy się coraz pełniejszy obraz sytuacji. Coraz rzadziej zadajemy pytanie kto to zrobił?, coraz częściej co poszczególne osoby zrobią z wiedzą i doświadczeniami, jakie zgromadzili?. Zmieniające się perspektywy, przez które obserwujemy wydarzenia, sprawiają, że możemy bliżej przyjrzeć się nie tylko motywom bohaterów, ale i własnym odczuciom. W jakiej sytuacji jesteśmy w stanie usprawiedliwić niemoralne postępowanie? Po czyjej stronie staniemy w niejednoznacznych sytuacjach? Czy można ryzykować w słusznym celu, opierając się na niepełnych lub niepewnych danych? Wiele pytań postawi przed nami autorka książki, wiele zasieje wątpliwości.
Dla kogo odpowiednia będzie książka Zranić marionetkę? Dla czytelników niestroniących od trudnych tematów, jakim niewątpliwie jest kwestia molestowania dzieci. Dla tych, którzy od prostych odpowiedzi i czarno-białych okoliczności wolą poruszanie się w bardziej realistycznej przestrzeni. Wreszcie dla osób, które nie boją się poczuć marionetkami – dać się zwodzić i wywodzić na manowce w sferze własnych emocji, odczuć i ocen moralnych.
Agnieszka Wrońska
Tytuł: „Zranić marionetkę”
Autor: Katarzyna Grochola
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Data premiery: 29.05.2019
Za egzemplarz dziękuję Wydawnictwu Literackiemu.