Na ogół z podręczników i lekcji historii wynosimy dużą wiedzę na temat bitew i wojen, politycznych rozgrywek, zmian granic, ważnych odkryć, ducha danej epoki, a także poznajemy sylwetki monarchów i władców oraz innych znaczących dla biegu historii osób. Wśród tych licznych danych często gubi się życie codzienne przeciętnego człowieka. Trudno zwłaszcza dociec jak mogła wyglądać jego sfera intymna. Bierze się to po części z panującego powszechnie przekonania, że dopiero rewolucja seksualna przypadająca na przełom lat 60. i 70. XX wieku otworzyła szerszą dyskusję na tematy związane z seksem, a także zmianę obyczajów w tej kwestii. Jednak książka Kamila Janickiego „Epoka hipokryzji” udowadnia, że wcześniejsze pokolenia również interesowały się seksualnością człowieka, zaś Polska miała swoją własną „rewolucję seksualną”, która przypadła na okres II RP.
Gruba, pełna różnych ciekawostek i faktów publikacja wprowadza nas w mentalność ówcześnie żyjących Polaków. Autor wielokrotnie oddaje głos ludziom z epoki międzywojennej, cytując naukowców, działaczki społeczne, czy zwykłych obywateli. Umieszcza także wierszyki i opowiadania z erotycznej prasy, powołuje się również na statystyki. Z książki Janickiego można dowiedzieć się, że wynalazcą prezerwatywy był polski Żyd z Konina, a także, że w rozwijającej się polskiej seksuologii pojawiły się postępowe twierdzenia czyli, że kobieta przeżywa orgazmy, a homoseksualizm jest wrodzony. Nie brakuje jednak wątków szowinistycznych i bulwersujących. Dzięki publikacji można uświadomić sobie, jakie było podejście do masturbacji, jak rozwijała się pornografia, jak wyglądała kwestia antykoncepcji, w jaki sposób żyły osoby homoseksualne i jak rysowała się rola mężczyzny i kobiety w łóżku.
Książka Janickiego pozwala uświadomić sobie, że sprawy seksualne od dawna wzbudzały społeczne zainteresowanie. Dzisiejsza dyskusja w mediach o gender czy adopcji dzieci przez pary homoseksualne nie jest niczym nowym. Podejście ludzi z początków XX wieku pokazuje, jak wiele ważnych zmian zaszło w myśleniu o seksie, zwłaszcza jeśli chodzi o aspekt wiedzy rzetelnej, opierającej się na dorobku medycyny. Można także dojść do wniosku, że dzisiejsze debaty w telewizji na temat gender nie są wcale tak szokujące jak dyskusje na temat legalizacji poligamii toczące się w II RP.
Recenzowała Justyna Janusz
„Epoka hipokryzji. Seks i erotyka w przedwojennej Polsce”
Kamil Janicki
Wydawnictwo Znak
Seria wydawnicza Ciekawostki Historyczne.pl