Poniżej przedstawiamy kalendarium wydarzeń, odbywających się w miesiącu grudniu 2015 w Międzynarodowym Centrum Kultury.
3 grudnia 2015, godz. 17.00
Wykład Adama Zamoyskiego Polska – Kraj na księżycu
Opowieść o obrazie Polski w świecie, widzianej oczyma Polaka i Anglika w jednej osobie – badacza związanego od zawsze z polską kulturą, ale obserwującego kraj swoich przodków z zewnątrz. Adam Zamoyski podejmie próbę określenia, jakie wydarzenia z przeszłości sprawiły, że Polacy stworzyli oryginalny, typowy dla siebie świat.
Wykład inauguruje konferencję „Historia w międzynarodowej perspektywie” (wstęp tylko dla zapisanych uczestników)
Adam Zamoyski – historyk, eseista. Autor wielu publikacji (m. in. Chopin, Własną drogą, The Last King of Poland, Orly nad Europą, Warszawa 1920. Nieudany podbój Europy. Klęska Lenina). Publikuje w The Times, The Independent, The Daily Telegraph oraz The Guardian.
Wykład w języku polskim, wstęp wolny.
6 grudnia 2015, godz. 10.00–18.00
Imieniny Mikalojusa. Dzień otwarty na wystawie M. K. Čiurlionis. Litewska opowieść.
W programie:
godz. 12.00, 14.00, 16.00 zwiedzanie wystawy z przewodnikiem w j. polskim
godz. 16.15 zwiedzanie wystawy z przewodnikiem w j. angielskim
godz. 11.00–12.30 warsztaty dla dzieci w wieku 4–6 lat
godz. 13.30–15.00 warsztaty dla dzieci w wieku 7–9 lat
godz. 17.00 Mikołaj Konstanty Čiurlionis – muzyka i malarstwo – wykład Małgorzaty Janickiej-Słysz* ilustrowany fragmentami utworów artysty
Na wydarzenia i wystawę wstęp wolny
*Małgorzata Janicka-Słysz – ukończyła teorię muzyki w Akademii Muzycznej w Krakowie. W pracy naukowej skoncentrowana na twórczości Vytautasa Bacevičiusa, współczesnej muzyce polskiej i litewskiej oraz muzyce Karola Szymanowskiego. Uczestniczyła w międzynarodowych sesjach naukowych m.in. w Wilnie, Aarhus, Londynie, Leuven, Lipsku, Paryżu, Canterbury, a także w polskich konferencjach muzykologicznych organizowanych w Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Bydgoszczy, Wrocławiu i rodzinnym Krakowie. Opublikowała książkę Vytautas Bacevićius i jego idee muzyki kosmicznej (2001) oraz artykuły w polskich i zagranicznych pracach zbiorowych. Jest doktorem habilitowanych, adiunktem w Katedrze Teorii i Interpretacji Dzieła Muzycznego oraz członkiem Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich; w latach 2008–2021 pełniła funkcję prorektora ds. dydaktyki i promocji w macierzystej uczelni. Wraz z Grupą Twórczą Castello, której jest dyrektorem artystycznym, nagrywa i wydaje płyty oraz organizuje koncerty i festiwal „Wawelu o zmierzchu” (od roku 2008). Uhonorowana została m.in.: w 2009 odznaką Prezydenta Miasta Krakowa „Honoris gratia”, a w 2012 – nagrodą „Excellence in Teaching”, ustanowioną przez małżeństwo Prof. Ray E. i Ruth A. Robinson z USA.
7 grudnia 2015, godz. 12.00
sMoCzKi. W galerii z maluchem.
Oprowadzanie po wystawie M. K. Čiurlionis. Litewska opowieść dla opiekunów z dziećmi do lat 3.
Wstęp bezpłatny, informacje: warsztaty@mck.krakow.pl
10 grudnia 2015, godz. 18.00
Pejzaże Ciurlionisa – pomiędzy symbolizmem a abstrakcją – wykład Anny Baranowej
„Artyści, którzy zasłynęli na polu syntezy sztuk musieli mieć co najmniej podwójny talent. Niemcy nazywają ten dar «doppelte Begabung». Ale najczęściej talenty występują u takich jednostek w jeszcze większym stężeniu. Komponują, grają, piszą wiersze, prozę, dramaty, malują, rzeźbią, projektują (…) Stopienie w jedno specyficznych wartości różnych sztuk udało się jednak nielicznym. Należy do nich bez wątpienia Mikołaj Konstanty Čiurlionis (1875–1911), litewski kompozytor i malarz, poeta i teoretyk. Był wizjonerem, który pozostawił po sobie inspirowane muzyką malarskie fantazje, stanowiące jedną z najciekawszych realizacji idei korespondencji sztuk w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku. Długo zapomniany, dopiero od niedawna jest odkrywany przez szerszą publiczność. Dzieje recepcji Čiurlionisa same w sobie są tematem fascynującym, a spór o jego miejsce w historii sztuki europejskiej trwa co najmniej od półwiecza.”
(fragment tekstu Anny Baranowej pt. Spotkania z Čiurlionisem, „Podkowiański Magazyn Kulturalny”, nr 45 (zima/wiosna 2005))
Anna Baranowa – krytyczka, historyczka sztuki, kuratorka wystaw. Od początku swojej pracy naukowej związana jest z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykłada także krytykę artystyczną na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Zajmuje się historią i teorią sztuki XIX i XX wieku, zwłaszcza zagadnieniami utopii artystycznych, pokrewieństwa sztuk oraz miejsca sztuki i artysty w społeczeństwie. Należy do Stowarzyszenia Historyków Sztuki (od 2003 jako członek Zarządu Oddziału Krakowskiego SHS jest odpowiedzialna za działalność Sekcji Sztuki Nowoczesnej) oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA). Autorka się ponad 300 recenzji, esejów, wywiadów oraz tekstów naukowych. Uczestniczka wielu konferencji w kraju i zagranicą. W roku 2014 odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi za działalność na polu Stowarzyszenia Historyków Sztuki.
Wykład towarzyszący wystawie M.K. Čiurlionis. Litewska opowieść, wykład w języku polskim, wstęp wolny.
Wykład w ramach seminarium IHS UJ: Sztuka początku XX wieku. Polska i Litwa
11 grudnia 2015, godz. 11.00
Dojrzali do Sztuki. Spotkania dla seniorów MCK pt. Teatr i eksperyment
Mikalojus Konstantinas Čiurlionis z równą swobodą poruszał się w świecie muzyki, co sztuk plastycznych. W jego twórczości te światy nieustannie się przenikały i oddziaływały na siebie nawzajem. Interesującym przykładem tego typu poszukiwań artystycznych jest awangardowy teatr związany z kręgiem rosyjskich konstruktywistów, który stal się ważnym dla sztuki początków XX wieku terenem eksperymentu w obszarze formy muzycznej i plastycznej.
Cykl Dojrzali do sztuki to propozycja dla osób dysponujących wolnym przedpołudniem i chcących poszerzyć swoją wiedzę z zakresu kultury i sztuki. Spotkania mają formę prelekcji historyka sztuki, po której jest czas na dyskusję przy słodkim poczęstunku i herbacie. Na koniec, dla chętnych, oferujemy bezpłatne zwiedzanie wystawy w towarzystwie przewodnika.
Prowadzenie: Małgorzata Jędrzejczyk
Wstęp wolny
15 grudnia 2015, godz. 18.00
Jan Henryk Rosen i katedra ormiańska we Lwowie – wykład dr Joanny Wolańskiej
Wykład towarzyszy wystawie Katedra ormiańska we Lwowie i jej twórcy.
Wykład w języku polskim, wstęp wolny
Katedra ormiańska pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny we Lwowie to jedyny w swoim rodzaju przykład architektury o rysach orientalnych w Europie Środkowej; dzieje jej kolejnych przebudów i przekształceń odzwierciedlają zmiany, jakie zachodziły w lwowskiej gminie ormiańskiej. Obecnie kościół jest zespołem złożonym z trzech części, z których każda powstała w innej epoce stylowej.
Malowidła powstały w dwóch etapach: pierwszy – dekoracja nawy – przypadł na lata około 1925–1927 (większe sceny są sygnowane i datowane), choć trudno o przekonujące świadectwa potwierdzające wykonanie konkretnych przedstawień już w roku 1925. Drugi etap (1928–1929) objął część prezbiterialną: apsydę oraz ściany zamykające oba ramiona transeptu. Malowidła pokrywają prawie w całości ściany kościoła, zarówno w nawie, jak i w prezbiterium.
W roku 1950 władze sowieckie przekazały katedrę na magazyn Muzeum Narodowemu we Lwowie. Ponownego poświęcenia świątyni przekazanej Ormiańskiemu Kościołowi Apostolskiemu dokonano 18 maja 2003 roku. Funkcjonowanie katedry jako magazynu przez kilkadziesiąt lat poważne wpłynęło na stan zachowania samego budynku oraz dekoracji wnętrza.
Stowarzyszenie Absolwentów Akademii Dziedzictwa rozpoczęło w 2008 roku organizację interwencyjnych prac konserwatorsko-restauratorskich przy malowidłach ściennych Rosena. Wszystkie te działania do chwili obecnej finansowane są z programów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przy ścisłej współpracy z Zarządem Ochrony Środowiska Historycznego Lwowskiej Rady Miejskiej.
17 grudnia 2015, godz. 18.00
Droga Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa do umuzycznienia malarstwa – wykład Paweła Siechowicza
Kompozytor został malarzem. Nim jednak zaczął malować na kartonie i płótnie, komponował muzykę, dla której inspiracją były obrazy odnajdywane w sycącej się wspomnieniem litewskich krajobrazów wyobraźni. W korespondencji Čiurlionisa z Eugeniuszem Morawskim odnajdziemy wskazówkę, która pozwala przypuszczać, że pierwsze próby malarskie Litwina utrwalają obrazy, które „przed oczy jego wyobraźni przywiodły wykonywane przez niego na fortepianie dźwięki muzyki”. Kilka lat później powstają pierwsze obrazy opatrzone tytułami form muzycznych. Świadectwem drogi Čiurlionisa do umuzycznienia malarstwa są fortepianowe miniatury zachowane w szkicowej formie. Odnajdziemy w nich rozwiązania strukturalne przenoszone później na kartony w kolejnych cyklach malarskich Sonat oraz Preludiów i Fug, co wskazuje, że muzyczna struktura tych obrazów projektowana była w trakcie improwizacji przy fortepianie.
Wykład ilustrowany będzie przykładami muzycznymi oraz schematami obrazującymi sposób, w jaki Čiurlionis przenosił na kartony swoje partytury.
Wykład towarzyszący wystawie M.K. Čiurlionis. Litewska opowieść.
Wstęp wolny
20 grudnia 2015, godz. 12.30
Minispotkania ze sztuką – Las
Godzinne, niedzielne zajęcia dla dzieci od lat 4 do 6. Uwaga skoncentrowana będzie na jednym prostym pojęciu związanym ze sztuką M.K Čiurlionisa.
Wstęp wolny. Nie obowiązują zapisy
WYSTAWY:
M. K. ČIURLIONIS. LITEWSKA OPOWIEŚĆ
16 października 2015 – 31 stycznia 2016
Wystawa jednego z najważniejszych twórców litewskich, w którego pracach można odnaleźć zarówno elementy symbolizmu, ekspresjonizmu, jak i początki poszukiwań abstrakcyjnych. Mikalojus Konstantinas Čiurlionis był artystą niezwykle wszechstronnym – komponował muzykę, uprawiał malarstwo i grafikę, pisał poezje. Wśród polskiej publiczności twórczość Čiurlionisa jest jednak mało znana, co dziwi tym bardziej, że związki artysty z polskim środowiskiem twórczym przełomu XIX i XX wieku były niezwykle silne.
W Krakowie zobaczymy blisko 100 prac – obrazów, grafik, rysunków, a także szkicowniki artysty. Do ekspozycji włączonych zostanie także kilka nagrań kompozycji muzycznych Čiurlionisa. Wszystko to złoży się na kompleksowy obraz twórcy, który wypowiadał się nie tylko poprzez plastykę, ale był również niezwykle aktywny na polu muzyki.
Galeria Międzynarodowego Centrum Kultury, Kraków, Rynek Główny 25.
Wystawa czynna wt-nd 10.00-18.00 (ostatnie wejście na wystawę o godz. 17.30)
Ceny biletów: bilet normalny – 10 zł; bilet ulgowy – 6 zł; bilet rodzinny – 14 zł
W każdy wtorek i środę w godzinach 11.00–12.00 HAPPY HOUR – wstęp na wystawę za 1 zł.
KATEDRA ORMIAŃSKA WE LWOWIE I JEJ TWÓRCY
26 listopada 2015 – 31 stycznia 2016
Wystawa poświęcona historii katedry ormiańskiej we Lwowie, wyjątkowej budowli przypominającej o wielowiekowej obecności Ormian na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Chociaż znajdujące się w jej
wnętrzach malowidła Jana Henryka Rosena należą do najważniejszych przykładów monumentalnego malarstwa sakralnego okresu międzywojennego, dotychczas nie doczekały się szerszej prezentacji.
Oprócz specjalnie przygotowanych na wystawę zdjęć dzieł Rosena autorstwa Pawła Mazura, pokazane zostaną również prace, które dla potrzeb przebudowy katedry na początku XX wieku przygotowali Franciszek Mączyński i Józef Mehoffer, wyjątkowi twórcy krakowskiej sztuki i architektury okresu Młodej Polski.
Wystawa przybliża ponadto trwające od kilku lat prace konserwatorskie w jej wnętrzu, które prowadzone są przez Stowarzyszenie Absolwentów Akademii Dziedzictwa, studiów podyplomowych realizowanych od 2001 roku przez Międzynarodowe Centrum Kultury (wspólnie z Małopolską Szkołą Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie).
Patio Międzynarodowego Centrum Kultury, , Kraków, Rynek Główny 25. Wystawa czynna wt-nd w godzinach: 10.00-18.00, wstęp wolny
Stały patronat medialny MCK: TVP Kraków, Gazeta Wyborcza, Tygodnik Powszechny, Radio Kraków Małopolska, Off Radio Kraków, Herito, In Your Pocket, Karnet, Polski Portal Kultury O.pl, AHICE
Patroni medialni wystawy M. K. Čiurlionis. Litewska opowieść: Jedynka Polskie Radio, TVP KULTURA, New Eastern Europe, SZUM, Telewizja M, Teatr Bagatela
