Muzeum Etnograficzne w Krakowie zaprasza na nową odsłonę stałej ekspozycji.
„Od-nowa” to część wystawy stałej pod nazwą „polska kultura ludowa”. Opowiada o wiosennym ożywieniu świata, dla nas jest również ważnym punktem w historii przemiany Muzeum.
„Od-nowa” to miejsce, od którego zaczęliśmy przebudowę ekspozycji stałej i które ukazaliśmy widzom w procesie przeobrażenia. Odważyliśmy się pokazać przestrzeń twórczego działania, wystawę jeszcze nie ukończoną, aby odsłonić nasz sposób myślenia i poszukiwań. Dotychczas publiczność mogła oglądać dwie z czterech części (ścian) wystawy. Teraz, w okresie wiosennym, Od-nowa została ukończona – „cztery strony wiosennego świata” połączyły się w jedną całość.
Manifestację budzącego się na wiosnę życia ukazaliśmy poprzez przenikające się cztery części wystawy, które opowiadają o pisankach, wierzbach-palmach, postaciach „negocjatorów” z pogranicza światów i krakowskich odpustach (Emausie i Rękawce).
Na środku drzewo: szeroki pień i rozłożyste konary. Karkonoski świerk tu – w centrum muzealnej odnowy – zyskuje nowe życie. Porządkuje przestrzeń i na powrót zielenieje, z impetem wbijając się w niezwykły nieboskłon – sufit, który przemienił się w pola uprawne. Jest znakiem mitycznej wizji świata, którą usytuowaliśmy w centrum opowieści o wiosennych obrzędach.
W porządku mitu wiosna to czas odrodzenia życia po okresie zimowej martwoty. Wymaga zabiegów oczyszczających i przywracających witalność i płodność. Odrodzony, wyłaniający się z chaosu świat należy też oswoić, nazywając i odmierzając: słowem, obrazem i dźwiękiem.
Prezentujemy eksponaty z końca XIX i 1. połowy XX wieku – okresu dynamicznego rozwoju naukowego zainteresowania obrzędami ludowymi i tworzenia pierwszych publicznych kolekcji etnograficznych. Wówczas wyraźnie współistniały w obrzędach wiosennych elementy chrześcijańskie związane ze Świętami Wielkanocnymi i te wywodzące się z mitycznej, przedchrześcijańskiej wizji świata.
Zapraszamy na spotkanie z wiosennymi kolędnikami, pisankami, palmami wielkanocnymi i zabawkami sprzedawanymi na krakowskich odpustach: Emausie i Rękawce.
Wiosenni kolędnicy przypominają nam o zwyczaju odwiedzania domów przez grupy przebierańców, których obdarowywano w zamian za życzenia, a w Poniedziałek Wielkanocny również za oblanie wodą. Darem mogły być jaja. Ponad 300 pisanek, które umieściliśmy na ekspozycji ukazuje bogactwo i różnorodność motywów zdobniczych i technik ich wykonywania. Najstarsze palmy w kolekcji w swojej prostocie przypominają o tradycji używania do ich budowy roślin, które symbolicznie wiązano z wodą i budzącą się do życia naturą. Natomiast rzeczy sprzedawane na odpustowych kramach na Emausie i Rękawce przenoszą nas w czas pierwszego wiosennego spaceru za miasto.
PRZEWODNIK PO OD-NOWIE:
- Wersja do przeglądania on-line
http://issuu.com/etnomuzeum/docs/od-nowa
- Wersja PDF do pobrania (tutaj)
Materiały prasowe: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie