W październiku nakładem Biura Literackiego ukaże się „Niedziela życia” Raymonda Queneau w znakomitym przekładzie Hanny Igalson-Tygielskiej, powieść jednego z najwybitniejszych pisarzy XX wieku, członka Kolegium Patafizyki i współzałożyciela eksperymentalnej grupy literackiej OuLiPo (Warsztat Literatury Potencjalnej). Będzie to kolejna, po powieściach Henry’ego Greena i Jamesa Joyce’a, propozycja w cyklu „Klasyka z Europy”.
Raymond Queneau w powszechnej świadomości literackiej funkcjonuje przede wszystkim jako twórca literatury eksperymentalnej („Ćwiczenia stylistyczne”, „Sto tysięcy miliardów wierszy”), konsekwentnie pracujący nad stworzeniem języka neofrancuskiego, rozluźniającego literacką francuszczyznę elementami mowy potocznej (m.in. „Zazie w metrze”). Queneau to także jednak filozof, pilny słuchacz (obok m.in. Bataille’a, Bretona, Merlau-Ponty’ego czy Lacana) i edytor słynnych wykładów Alexandre’a Kojève’a o Heglu, którego motto otwiera „Niedzielę życia”.
Sam tytuł powieści autora „Psiej trawki” stanowi bezpośrednie nawiązanie do dzieła niemieckiego filozofa, dając jasny znak, że to właśnie myśl Hegla – wówczas jeszcze nieprzyswojonego w tłumaczeniach francuszczyźnie – stanowić będzie istotny punkt odniesienia dla Queneau. To zresztą nie kto inny jak właśnie Kojève w swoim artykule nazwał „Pierrot mon ami”, „Daleko od Rueil” i „Niedzielę życia” powieściami mądrości. „Mędrcy z powieści Queneau – pisze w posłowiu tłumaczka – docierają do tej samej niedzieli życia, do kresu historii, o której mówi Hegel”.
Hanna Igalson-Tygielska w swoim błyskotliwym posłowiu, dotyczącym tyleż zapowiadanej powieści, co całej pisarskiej drogi Queneau, zauważa, że „’Niedziela' to powieść o wojnie. O tym, że historia przychodzi pod postacią wojny i niszczy wszystko, staje się złowieszczą niedzielą życia. To opowieść o dniach bez jutra i o czasie, w którym już żadnego potem nie będzie. I o Złu, które jest ponadczasowe i zewnętrznie nieuwarunkowane, słabo umocowane, za to silnie zakorzenione wewnątrz człowieka”.
Raymond Queneau urodził się w Hawrze w 1903 roku. Jest autorem kilkunastu powieści, esejów, poematów, komentatorem Hegla. Studiował filozofię, psychologię i nauki matematyczne. Był lektorem wydawnictwa Gallimard (od 1938), członkiem Akademii Goncourtów (1951-1970) i dyrektorem Encyklopedii Plejady (od 1954). W polskim przekładzie ukazały się do tej pory „Pierrot mon ami” (2002), „Dzieła zebrane Sally Mary” (2003), „Ćwiczenia stylistyczne” (2005), „Zazie w metrze” (2005) i „Psia trawka” (2014). Zmarł w 1976 roku w Paryżu.
„Niedziela życia” ukaże się w Biurze Literackim dzięki wsparciu udzielanemu w ramach programu Kreatywna Europa. W serii Klasyka z Europy, oprócz powieści wspominanych autorów Henry’ego Greena, Jamesa Joyce’a i Raymonda Queneau, opublikowane zostaną jeszcze książki prozatorskie Tommasa Landolfiego, Philipa Larkina i Nathalie Sarraute. Przedpremierowe egzemplarze dostępne będą w trakcie wrześniowej Stacji Literatura 21 w Siennej i Stroniu Śląskim, gdzie zaplanowano specjalny wieczór z udziałem tłumaczy wszystkich tegorocznych książek z tej serii.
Autor: Raymond Queneau
Tytuł: „Niedziela życia”
Premiera: październik 2016
Wydawnictwo: Biuro Literackie
Materiały prasowe: Biuro Literackie
