Jak wygląda teatr od strony kulis? Co się w nich dzieje na chwilę przed rozpoczęciem przedstawienia? Ilu ludzi pracuje nad tym, żeby aktorzy mogli wyjść na scenę i wcielić się w role kolejnych bohaterów? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań, można znaleźć podczas warsztatów „Jak działa teatr?” organizowanych przez Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Najbliższe warsztaty odbędą się 6 czerwca!
Moja pierwsza wizyta w teatrze? Miałam kilka lat. Były lata 60-te. Mój ojciec pracował w zakładzie w Nowej Hucie. Na Mikołaja wynajmowali Teatr Ludowy dla dzieci pracowników. Była zabawa, prezenty i na koniec jakaś bajka. Pierwszym przedstawieniem, jakie zobaczyłam, była „Królewna Śnieżka”. Pamiętam moment, kiedy podniosła się kurtyna, to była istna magia! Pamiętam, że lata później – kiedy już pracowałam jako krawcowa w punkcie – powiedziałam koleżance, że jeśli będę kiedyś zmieniać pracę, to tylko na teatr. Skąd mi się to wtedy wzięło? Może właśnie z tego dziecięcego zachwytu – wspomina Stanisława Baran, kierowniczka męskiej pracowni krawieckiej w Teatrze im. Juliusza Słowackiego, która od 13 lat pracuje w teatrze.
W teatrze trzeba umieć uszyć wszystko. Od bielizny po futra. Od współczesnej spódnicy, po suknię z epoki i bajkowy kostium. Praca z aktorami i scenografami, jest czymś zupełnie innym niż zwykłe krawiectwo w konfekcji, czy przy produkcji. Trzeba umieć nie tylko dobrze szyć, ale mieć otwartą głowę na nowe pomysły. – mówi Grażyna Baran, szefowa damskiej pracowni krawieckiej – Pracuję w Teatrze Słowackiego od 20 lat. Zanim do niego trafiłam pracowałam w punktach krawieckich i spółdzielni „Moda” w Krakowie, to był zupełnie inny świat, o wiele bardziej przewidywalny. Często szyjemy coś, czego w życiu nie widziałyśmy na oczy. Nie możemy zajrzeć do magazynu, „Burdy”, książki, czy internetu, żeby podejrzeć jak ktoś inny to zrobił, bo czegoś takiego dotąd nie było!
– Większość ludzi myśli, że tapicer, to ktoś kto się zajmuje obiciami mebli. Na tym polega ta praca w tzw. zwyczajnym świecie, ale teatr nie jest zwyczajnym miejscem. Jest miejscem, gdzie się stwarza różne światy – mówi Tadeusz Sobucki, który od 20 lat jest tapicerem w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. – W teatrze tapicer szyje kotary, kurtyny, elementy scenografii i podłogi. Jak trzeba, robi też meble i wykonuje prace, które kiedyś robili kaletnicy i szewcy. Ale moja praca, to przede wszystkim współpraca ze scenografami i realizacja ich projektów. W teatrze wszystko jest niepowtarzalne, tak, jak niepowtarzalne jest każde przedstawienie. I to mi się w tej pracy najbardziej podoba. Często się zdarza, że robię coś, co wcześniej mi się nawet nie śniło. Na przykład czaszę balonu do bajki „Czarnoksiężnik z Krainy Oz”, elewację budynku z tiulu albo kotary, piętnaście metrów na piętnaście. Potrafię się całkiem zatracić w tym co mnie zaciekawi, a im jest trudniej tym lepiej. Największa nagroda jest dla mnie wtedy, gdy w czasie prób idę na widownię i patrzę, jak się na scenie prezentuje moja praca. Sprawdzam czy nic się nie marszczy albo nie zwija. Jak jest dobrze, czuję dumę i mówię do siebie „Porządnie to wszystko wykonałeś!”. Pani Stanisława Baran, Grażyna Cichy i Pan Tadeusz Sobucki prowadzą warsztaty „Jak działa teatr?”, organizowane przez Teatr im. Juliusza Słowackiego. Najbliższe warsztaty z Panem Tadeuszem Sobuckim pt. „Praktyczne szwy” odbędą się 6 czerwca. Dwa dni później, 8 czerwca, Pani Stanisława Baran poprowadzi „Magię rękawa”.
Dotknij „magii” teatru
– To zaproszenie do podróży, do świata kulis i pracowni rzemieślników teatralnych, którzy wykonują kostiumy, rekwizyty, charakteryzacje i elementy scenografii. Ludzi, którzy są dla publiczności zupełnie anonimowi, ale bez ich talentów i twórczej pracy nie byłoby materii ani „magii teatru”. – mówi Małgorzata Szydłowska, scenografka, kuratorka i pomysłodawczyni projektu edukacyjnego „Myśląca ręka”, w ramach którego odbywają się warsztaty.
Wśród nich są m.in. inspicjenci, krawcy, garderobiane i charakteryzatorki, rekwizytorzy i tapicerzy, akustycy i montażyści. Kim są? Jak wygląda teatr z ich perspektywy? Uczestnicy warsztatów poznają nie tylko samych rzemieślników i ich pracownie, ale będą również tajniki ich rzemiosła.
– Pod ich mistrzowskim okiem projektują i kroją oryginalne spódnice, koszule i fraki, szyją teatralne kotary, poznają sztukę teatralnej charakteryzacji i odwiedzają sceniczne „centrum dowodzenia”, do którego wstęp podczas przedstawień ma wyłącznie inspicjent. Dzięki tym warsztatom można się osobiście przekonać, jak działa teatr i przy okazji poznać wiele jego tajemnic, bo rzemieślnicy znają każde przedstawienie od podszewki. Dosłownie! – mówi Małgorzata Szydłowska.
Rzemieślnik z pasją pilnie poszukiwany!
– Czy nie jest mi przykro, że publiczność nie wie, kto się kryje za tym, co wykonałem? Powiem szczerze, że nie. Na to, żeby się udało przedstawienie pracuje dużo ludzi. Trudno by było wymienić z nazwiska, co kto zrobił. Myślę, że oklaski na koniec, są po trochu dla nas wszystkich, bo każdy jakoś do tego przedstawienia przyłożył swoją rękę. – mówi Tadeusz Sobucki. – Najbardziej martwi mnie to, że nie mam komu przekazać swojej wiedzy. Młodzi przychodzą i odchodzą, bo chcą zarabiać więcej i szybciej. W teatrze się trzeba zakochać. Nie ma innej rady! Może na warsztaty „Jak działa teatr?”, ktoś przyjdzie i już zostanie. Bardzo na to liczę!
Warsztaty z Panem Tadeuszem Sobuckim „Praktyczne szwy” (6 czerwca) oraz z Panią Stanisławą Baran „Magia rękawa (8 czerwca) odbywają się w ramach projektu „Myśląca Ręka”. W programie znalazły się również warsztaty z Tadeuszem Bystrzakiem, artystą malarzem, który wykonał kurtynę Wyspiańskiego (13 i 27 czerwca) oraz warsztaty dla dzieci i młodzieży pt. „Kwestia czasu”, które przybliżą im świat kulis teatralnych (18 czerwca) oraz warsztaty „Z notatnika inspicjenta”, podczas których można poznać jedną z najważniejszych osób w teatrze (19 czerwca) i odwiedzić miejsca, których nie można znaleźć w żadnym smartfonie!
Pełna lista warsztatów oraz rezerwacje miejsc i bilety znajdują się pod adresem: jakdzialateatr.pl
Tekst powstał w oparciu o wywiady z rzemieślnikami z Teatru im. Juliusza Słowackiego, które zostały opublikowane na blogu pl Zachęcamy do jego odwiedzenia i pełnej lektury tekstów.
materiały prasowe organizatora