W maju tego roku nakładem wydawnictwa Marginesy ukazała się napisana przez Laurę Claridge biografia jednej z najbardziej rozpoznawalnych artystek XX wieku – Tamary Łempickiej.
Tamara Łempicka. Sztuka i Skandal to biografia napisana z ogromnym rozmachem, obszerna i rzetelna. Zadanie to było niezwykle trudne ze względu na skąpy materiał źródłowy, z jakiego chętnie korzystają biografowie (pamiętniki, dzienniki, listy), ale również wiele nieścisłości pojawiających się w kolejnych wywiadach i opowieściach samej Tamary. Artystka niejednokrotnie manipulowała faktami z własnego życia, zamieniając postaci, daty czy zupełnie pomijając niektóre istotne wydarzenia. Laura Cladrige w swojej książce w konsekwentny sposób stara się wyjaśnić wszelkie niedopowiedzenia i przeinaczenia.
Wraz z życiorysem artystki mamy okazję poznać między innymi klimat Moskwy i Sankt Petersburga końca XIX wieku, przenieść się do zachwycającego Paryża początku wieku XX, a, uciekając przed II Wojną Światową, znaleźć się w Nowym Jorku i Hollywood. Biografia wzbogacona jest zarówno licznymi opisami miejsc, w których przyszło żyć i tworzyć Tamarze, jak i ludzi, z którymi miała okazję się spotkać. Książka obfituje w anegdoty, fragmenty listów i pamiętników, będąc tym samym obrazem ówczesnego życia towarzyskiego i artystycznego.
Biografię czyta się wspaniale nie tylko ze względu na ciekawy życiorys artystki – kobiety silnej, wyzwolonej i nowoczesnej. Laura Claridge przedstawia Tamarę w sposób bardzo obiektywny, wszelkie oceny pozostawiając czytelnikowi. Nie epatuje kontrowersyjnymi zachowaniami artystki, a jednocześnie nie ucieka od ich przedstawiania. Składa się to na wierny obraz bohaterki. W informacje o życiu Tamary autorka zręcznie wplata opisy jej dzieł i pobieżną ich analizę, zaznaczając wpływy i inspiracje widoczne w jej obrazach (te, do których artystka sama się przyznawała i te, które zostawały przez nią przemilczane). Sposób, w jaki Claridge opisuje twórczość Tamary i jej podejście do sztuki sprawia, że z łatwością można ulec urokowi książki.
Zazwyczaj niechętnie sięgam po biografie, jednak uważam że Tamara Łempicka. Sztuka i skandal jest książką bardzo ciekawą, zdecydowanie wartą przeczytania. Tamara pod wieloma względami mi zaimponowała: budując swoją pozycję w sposób świadomy i konsekwentny, wykazując się przy tym talentem, uporem i pracowitością. Biografia ta może się okazać ciekawa nie tylko dla fanów samej artystki, ale też dla osób zainteresowanych światem artystycznym XX wieku.
Martyna Pindel
Autor: Laura Claridge
Tytuł: „Tamara Łempicka. Sztuka i skandal”
Premiera: 22 maja 2019
Wydawnictwo: Margines
Za egzemplarz dziękuję Wydawnictwu Marginesy.
