Kompletny zbiór dzienników Sylvii Plath obejmujący dwanaście ostatnich lat jej życia.
„Zaczynamy żyć dopiero wtedy, gdy stwierdzamy, że życie to tragedia…” – tym cytatem z W.B. Yeatsa zaczyna się tom.
W wieku dziewięciu lat Sylvia Plath otrzymała od matki pierwszy dziennik i odtąd aż do samobójczej śmierci w lutym 1963 przelewała na papier wszystkie codzienne zmartwienia, lęki i namiętności, kreśląc tym samym wyjątkowy autoportret. Ten niezwykle intymny obraz pozwala lepiej zrozumieć Plath i jej twórczość, a szczególnie wiersze składające się na tomiki Kolos (1960, jedyny wydany za życia poetki) i Ariel (1965). To właśnie dzieła stworzone w ciągu ostatnich siedmiu miesięcy życia zapewniły Plath miano jednej z największych poetek XX wieku.
Wydanie zawiera dwadzieścia trzy zeszyty pochodzące z lat 1950–1962, przechowywane w archiwach Smith College, a także tekst dwóch notesów rozpieczętowanych przez Hughesa tuż przed jego śmiercią w roku 1998. Mamy tu więc okres studiów w Smith College, przerwany w 1953 załamaniem nerwowym, pierwszą próbą samobójczą i hospitalizacją w szpitalu psychiatrycznym oraz czasy nauki w Cambridge. Poznajemy kulisy małżeństwa z Tedem Hughesem, rozpoczęcia kariery akademickiej i szybkiego porzucenia jej na rzecz pisarstwa. W okresie bostońskim Plath dołączyła do literatów skupionych wokół Roberta Lowella, a ostatnie dwa lata spędziła w Anglii. Wszystko to zostało uzupełnione archiwalnymi zdjęciami i rysunkami samej poetki.
Zapiski w dziennikach Sylvii Plath miały funkcję pamiętnikarską, ale traktowała je także jako swoiste wprawki pisarskie, notowała bieżące pomysły, szkice.
Celem nowej edycji dzienników Sylvii Plath jest dostarczenie kompletnego tekstu odpowiadającego prawdzie historycznej. Rękopisy i maszynopisy ze Smith College zostały przygotowane do druku tak, aby w jak najmniejszym stopniu różniły się od oryginałów. Zachowane zostały ostateczne wersje dzienników, a wszelkie fragmenty przez Plath usunięte lub poprawione opisane są w przypisach. Ortografię, interpunkcję i gramatykę autorki, w tym także jej błędy, zachowano i pozostawiono bez komentarzy ze strony wydawcy.
Tytuł: Dzienniki 1950-1962
Autorka: Sylvia Plath
Tłumaczyli: Joanna Urban, Paweł Stachura
Premiera: 6 listopada 2019
Żyjemy w świecie, którego niemal każdy zakątek został już zbadany i przeanalizowany. Ale czy ta wiedza, pyta Henderson, nie zniszczyła w nas umiejętności zachwycania się? Zachwyt potwierdza nasze człowieczeństwo i daje nadzieję na przyszłość. Na tym polega jego moc. Ale czym się można zachwycić we współczesnym świecie? Co dziś jest cudem?
Duże, szczegółowe mappae mundi zachęcały ludzi średniowiecznej Europy do żywego wyobrażania sobie miejsc i spraw, których nigdy wcześniej nie widzieli: mantykory z głową człowieka, ciałem lwa i ogonem skorpiona, plemion jednookich, którzy walczyli z gryfami o diamenty, i przerażających scytyjskich wojowników, którzy pili krew wrogów z ich czaszek. Choć mapy i opowieści, które z nich płynęły, mogą się nam wydawać co najmniej dziwne, aż tak wiele się nie zmieniło – w końcu nasze poglądy na świat są czasami nie mniej mylące.
Nowa mapa cudów sięga do dalekiej przeszłości, różnych kultur oraz do czasów współczesnych. Henderson proponuje podróż od australijskich Aborygenów do świętych miejsc w Wielkiej Brytanii, zachowując jednocześnie zachwyt i naukową wstrzemięźliwość.
Pięknie zilustrowana i napisana z dowcipem kontynuacja Księgi zwierząt niemalże niemożliwych jest fascynującym opisem mocy cudu i refleksji nad jego znaczeniem dla naszej przyszłości.
Tytuł: „Nowa mapa cudów”
Autor: Caspar Henderson
Tłumaczenie: Zofia Szachnowska-Olesiejuk i Adam Olesiejuk
Premiera: 13 listopada 2019
„Przyjemność płynąca z porównywania charakteru krajobrazów rozmaitych krajów jest czymś różnym od zwyczajnego podziwiania piękna. Zależy ona głównie od znajomości poszczególnych części każdego widoku. Skłaniam się bardzo do przypuszczenia, że jak w muzyce człowiek, który rozumie każdy ton – jeżeli posiada też odpowiedni smak – w pełni nacieszy się całością, tak i człowiek, który bada każdą część pięknego widoku, potrafi może w pełni odczuć z tych części złożoną całość wrażenia. Dlatego też podróżnik powinien być botanikiem, ponieważ rośliny stanowią główne upiększenie każdego widoku”.
Pod koniec grudnia 1831 roku angielski dziesięciodziałowy slup wojenny HMS „Beagle” pod dowództwem kapitana Roberta Fitzroya wypłynął z portu w Plymouth. Celem było sporządzenie map wybrzeża Ameryki Południowej. Na pokładzie statku w podróż życia wyruszył również dwudziestodwuletni przyrodnik Karol Darwin, który wszystkie swoje spostrzeżenia zapisywał w dzienniku.
Odwiedził między innymi Wyspy Zielonego Przylądka, gdzie w wysokim paśmie skał odkrył muszle, stanowiące dowód dla teorii o wznoszeniu i opadaniu lądu, Patagonię, w której odkrył szczątki wymarłych ogromnych ssaków, nieznanych dotąd nauce, był także w Chile, Peru, Tahiti, Nowej Zelandii czy Australii. Okręt dotarł także na Galapagos, gdzie zwiedzenie tamtejszych wysp stało się dla Darwina najdonioślejszym wydarzeniem, a obserwacje tu poczynione stały się punktem wyjścia dla teorii ewolucji. Zaplanowana na dwa lata wyprawa ostatecznie trwała ponad pięć lat. Tak długi okres zaowocował obszernymi notatkami na temat geologii, historii naturalnej, ludzi i kultur obcych krajów.
Spisana w rok po powrocie z wyprawy, Podróż na okręcie „Beagle” czyta się jak najlepsze książki przygodowe. To nie tylko fascynująca opowieść o odkrywaniu nieznanego, dziewiczego świata, gdzie nigdy dotąd nie stanęła stopa człowieka, ale i wgląd w jeden z najbardziej błyskotliwych umysłów epoki. Opowieść o tym, jak wiara zderza się z nauką – w końcu to Darwin pokazał, że wszystkie żywe organizmy pochodzą od tego samego przodka. Bakterii, nie Boga. Ta podróż zmieniła oblicze świata.
„Mapa świata przestaje być białą kartą i staje się obrazem pełnym różnorodnych i ożywionych postaci. Każda część nabiera właściwych jej proporcji; na kontynenty przestaje się patrzeć, jakby były wyspami, a na wyspy, jakby były tylko drobnymi punkcikami, które w rzeczywistości są większe niż niejedno królestwo w Europie”.
Karol Darwin (1809–1882) – brytyjski przyrodnik i geolog, twórca teorii ewolucji, zgodnie z którą wszystkie gatunki pochodzą od wcześniejszych form. Początkowo studiował medycynę na Uniwersytecie Edynburskim, lecz zrezygnował, a późniejsze studia na Cambridge wzbudziły w nim fascynację naukami przyrodniczymi. Kiedy ukazało się dzieło życia Darwina – O powstawaniu gatunków – wzbudziło międzynarodowe zainteresowanie i sporo kontrowersji, stając się jedną z najważniejszych książek w historii nauki: książką, którą interesowali się ludzie ze wszystkich klas społecznych, nawet niewykształceni. W uznaniu wybitnych osiągnięć Darwinowi po śmierci urządzono państwowy pogrzeb, jako jednemu z pięciu Brytyjczyków w XIX wieku nienależących do rodziny królewskiej. Pochowano go w Opactwie Westminsterskim obok Johna Herschela i Izaaka Newtona.
Tytuł: Podróż na okręcie „Beagle”
Autor: Karol Darwin
Przekład: Kazimierz W. Szarski
Premiera: 13 listopada 2019
Zuzanna Ginczanka. Legenda przedwojennej cyganerii. Kresowianka, w 1935 roku przeniosła się do stolicy za namową Juliana Tuwima, który dostrzegł w niej wybitny talent poetycki. Przyjaźniła się ze skamandrytami, z Witoldem Gombrowiczem i artystami skupionymi wokół redakcji nowo powstałego tygodnika satyrycznego „Szpilki”. Zadebiutowała w prasie jako czternastolatka. Zginęła w wieku dwudziestu siedmiu lat.
Niniejsze wydanie to najpełniejszy jak dotąd zbiór wierszy Zuzanny Ginczanki – zawiera wszystkie znane utwory poetki, w tym te nigdy dotąd niepublikowane: odnaleziony rękopis poematu Pieśń nad Pieśniami oraz wiersze z prasy.
Edycja została wzbogacona o materiały ilustracyjne i komentarze, pozwalające lepiej zrozumieć tło epoki i zanurzyć się w świat Ginczanki, w rzeczywistość, w jakiej przyszło jej żyć i tworzyć.
Zuzanna Ginczanka za swojego krótkiego życia wydała jeden tylko niewielkich rozmiarów tom poetycki. Stała się ofiarą Zagłady, zamordowana w młodym wieku w roku 1944. Jej swojego rodzaju testamentem jest wstrząsający wiersz Non omnis moriar, nawiązujący do Horacego i – przede wszystkim– Słowackiego. Należy on do najwybitniejszych utworów, jakie polscy poeci poświęcili Holokaustowi.
„Pozostał po niej rozległy, wysoce wartościowy dorobek literacki z okresu międzywojennego. Poezje jej, rozproszone w różnych miejscach, przede wszystkim w prasie tego czasu, która chętnie je ogłaszała, przypominane są i wzbogacane o nowe znaleziska w kolejnych edycjach. Jest poetką łączącą osobisty liryzm z wątkami satyrycznymi i poczuciem humoru. Twórczość jej bliska jest poetyce ukształtowanej przez skamandrytów. Każda publikowana
w ostatnich dziesięcioleciach księga jej wierszy zawiera utwory nowo odnalezione. Tak też dzieje się tutaj. Tom przygotowała znakomita znawczyni i edytorka twórczości Zuzanny Ginczanki, profesor Izolda Kiec”. – MICHAŁ GŁOWIŃSKI
Izolda Kiec jest literaturoznawczynią, teatrolożką i kulturoznawczynią. Zajmuje się literaturą (głównie poezją) i teatrem (popularnym i emigracyjnym) XX wieku oraz badaniem form popularnych oraz metodologią badań kultury popularnej. Inspiruje ją krytyka feministyczna, gender studies i szkoła nowej krytyki.
Jest autorką następujących książek: „Zuzanna Ginczanka. Życie i twórczość” (1994), „Halina Poświatowska” (1997), „Teatr służebny polskiej emigracji. Z dziejów idei” (1999), „Złodzieje szczęścia, czyli Agnieszki Osieckiej sposób na życie” (2000), „Wyprzedaż teatru w ręce Błazna i Arlekina… czyli o kabarecie” (2001), „W kabarecie” (Wrocław 2004), „W szarej sukience? Autorki i wokalistki w poszukiwaniu tożsamości” (2013), „Historia polskiego kabaretu” (2014), „Czy chce pan być powieszony w sympatycznem towarzystwie? Czyli poznańskie kabarety artystyczne dwudziestolecia międzywojennego” (2015).
W 2014 roku założyła Fundację Instytut Kultury Popularnej, której jest prezeską i w ramach której współtworzy m.in. projekt Archiwum Kultury Popularnej, jest redaktorką naczelną rocznika „Studia z Kultury Popularnej” oraz redaguje serię wydawniczą Wielkopolskie Mikrohistorie.
Tytuł: Zuzanna Ginczanka. Poezje zebrane (1931-1944)
Autorka: Izolda Kiec
Premiera: 20 listopada 2019
To pozycja, którą każdy miłośnik designu i kolekcjoner ceramiki powinien mieć!
Design przełomu dekad lat 50. i 60. XX wieku reklamowano często jako „new look”. Ten wpadający w ucho zwrot stał się hasłem wywoławczym debiutanckiej kolekcji Christiana Diora, do Polski zaś nowe trendy dotarły na krótko przed polityczną „odwilżą” 1956 roku. Niezwykłą rolę w propagowaniu „nowoczesności” i pojęcia „dobrego wzoru” odegrał założony przez Wandę Telakowską Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie.
Ceramiczny design lat 50. i 60. w Polsce to jednak nie tylko projekty powstające w pracowniach Zakładu Ceramiki i Szkła IWP – to ciekawa i dotąd rzadko prezentowana oferta polskich wytwórni porcelany, porcelitu i fajansu.
W tej bogato ilustrowanej książce (ponad 200 kolorowych fotografii) znajdują się informacje o historycznych kontekstach rozwoju europejskiego i polskiego wzornictwa i animatorskiej roli IWP. Są też historie i dokonania poszczególnych ośrodków (fabryk w Wałbrzychu, Jaworzynie Śląskiej, Chodzieży, Ćmielowie, Pruszkowie, Tułowicach, Bogucicach, Włocławku, Mirostowicach), wytwórni prywatnych (Steatyt) i zakładów związanych z Cepelią (Kadyny, Bolesławiec, Włocławek, Łysa Góra). Książkę wzbogacają zapisy rozmów z projektantami, wykaz projektów rzeźby figuralnej i biogramy artystów.
Autorka:
Barbara Banaś, dr historii sztuki, kustosz Działu Ceramiki i Szkła Współczesnego Muzeum Narodowego we Wrocławiu, adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego; zajmuje się zagadnieniami rzemiosła artystycznego XX wieku i współczesnego designu. Współautorka publikacji poświęconych historii polskiego wzornictwa m.in.: Rzeczy Pospolite. Polskie wyroby 1899–1999 (2001), Poradnik polskiego kolekcjonera (2003), Out of Ordinary (2011); autorka monografii: Krystyna Cybińska (2008), Zbigniew Horbowy (2009), Secesja wrocławska (wspólnie z fotografem Leszkiem Szurkowskim, 2009).
Tytuł: „Polski New Look. Ceramika użytkowa lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.”
Autorka: Barbara Banaś
Premiera: 20.11.2019
Komiks o Tamarze Łempickiej – polskiej malarce, skandalistce, ikonie epoki jazzu
Paryż, lata 20. XX wieku. Malarka Tamara Łempicka, przyjaciółka André Gide’a i Jeana Cocteau, jest jedną z gwiazd paryskiej bohemy. Prowokacyjna, wyzwolona i otwarcie biseksualna artystka wieczorami rzuca się w wir słynnych kabaretów szalonych lat dwudziestych w poszukiwaniu inspiracji, klientów, modelek lub jednorazowych romansów.
Intensywne nocne życie często kończy się kłótniami z mężem Tadeuszem, który zarzuca Tamarze, że zaniedbuje ich córką Kizette. Ale Tamara zawsze robi to, na co ma ochotę, szczególnie, że to właśnie z pieniędzy zarabianych przez nią na obrazach utrzymuje się cała rodzina. Takie są wyzwolone kobiety!
Komiks „Tamara Łempicka” autorstwa Virginii Greiner i Daphne Collignon to fascynujący portret nowoczesnej, silnej i niezależnej kobiety. Pełne elegancji i zmysłowości wspomnienie życia czołowej artystki stylu Art Deco.
O autorach:
Virginie Greiner urodziła się w 1969 roku. Studiowała prawo autorskie, ale zamiast robić karierę prawniczki wybrała pracę w księgarni i pisanie recenzji komiksów do magazynu „BoDoï”. Zanim zaczęła pisać scenariusze opublikowała powieść fantasy „Fées, Sorcières et Diablesses” (w wolnym tłumaczeniu „Wróżki, czarownice i diabły”). W komiksie zadebiutowała dwoma opowieściami o Arturze Conanie Doyle’u, autorze detektywistycznych historii o Sherlocku Holmesie. Zaniepokojona wszechobecnością w kulturze wyidealizowanego kobiecego ciała doprowadziła do powstania książki poświęconej męskiej nagości. W albumie „En Mâles de nus” erotyczno-impresyjnym tekstom jej autorstwa towarzyszą ilustracje 50 artystów zaproszonych przez Virginie do udziału w przedsięwzięciu. Znaleźli się wśród nich tacy twórcy, jak Enki Bilal, Emmanuel Lepage czy Annie Goetzinger.
Daphné Collignon urodziła się w 1977 roku w Lyonie. Uczyła się na uczelniach w swoim rodzinnym mieście, Angoulême, USA by w końcu uzyskać dyplom na wydziale grafiki. Dzisiaj mieszka w Essaouirze w Maroko. Początkowo zajmowała się głównie ilustracją, ale ostatnie kilka lat upłynęło jej na pracach nad komiksami oraz prowadzeniu zajęć na akademii w Marakeszu. Nad albumami pracuje wspólnie ze scenarzystami, ale ma też na koncie solowe projekty. Najbardziej fascynują ją opowieści, w których dochodzi do spotkań różnych kultur i światów. W wolnych chwilach maluje obrazy i planuje kolejne podróże.
Tytuł: Tamara Łempicka
Tekst: Virginie Greiner
Ilustracje: Daphne Collignon
Tłumaczył: Paweł Łapiński
Premiera: 20 listopada 2019
Materiały prasowe: Wydawnictwo Marginesy