Komu Islandia nie kojarzy się z „księżycowym” krajobrazem, wulkanami (które potrafią od czasu do czasu wpłynąć na życie mieszkańców całej Europy, paraliżując ruch lotniczy), lodowcami, surowym klimatem, gorącymi źródłami i zorzą polarną? Ten mały, wyspiarski kraj „na końcu świata” ma jednak dużo więcej do zaoferowania i odegrał niebagatelną rolę zarówno dla współczesnej polityki, jak i popkultury. O tym właśnie jest książka Egilla Bjarnasona, zatytułowana „Wielka historia małej wyspy. Jak Islandia zmieniła świat”.
Egill Bjarnason nie bez dumy prezentuje historię swojego kraju, począwszy od odkrycia wyspy przez wodza wikingów i następnie odkrycie przez ten mały naród Ameryki (tak, tak, Islandczycy wyprzedzili w tej materii Kolumba), przez jej średniowieczne losy, po powiązania ze współczesną kulturą. Jest więc coś dla fanów Avengersów i postaci Thora, jak i o niebagatelnej roli Islandii dla napisania przez Tolkiena „Władcy pierścieni” i stworzenia całego Śródziemia. Bardziej politycznie poznajemy wielowiekowe powiązania Islandii z Danią, ale również wpływ tej małej wyspy na przebieg drugiej wojny światowej i zimną wojnę, rolę, jaką odegrała w podboju kosmosu (a raczej postawieniu przez człowieka stopy na Księżycu) i pewnej rywalizacji szachowej…
Islandia, kraj lodowców, czerwonych domków w Reykjaviku, to także miejsce, w którym niejednokrotnie ważyły się polityczne losy świata (gdzie spotkania najwyższych władz politycznych odbywają się w nawiedzonym domu), w którym doszło do pierwszego strajku kobiet i gdzie wybrano pierwszą panią prezydent na świecie, Vigdís Finnbogadóttir. Autor z historyczną dokładnością, ale i humorem, przedstawia te znaczące wydarzenia, dzięki czemu książka jest zarówno wciągająca, jak i pouczająca, serwująca poza solidną dawką ciekawostek także dużą dozę humoru i anegdotek, o których z pewnością wielu czytelników nie miało pojęcia, a rzucają one nowe światło na losy świata z perspektywy tej małej wyspy.
Nie jest to przewodnik ani lektura o współczesnej Islandii, raczej luźna opowieść o losach tego małego kraju od czasów wikingów po wybuch pandemii koronawirusa, który nałożył się na pisanie tej książki. Nie ma co się obawiać nudy, nie jest to podręcznik do historii, raczej luźna gawęda, która wokół pewnych punktów, kamieni milowych historii, buduje opowieść o tym, jak kropla drąży skałę…
„Wielka historia małej wyspy” to naprawdę kopalnia wiedzy, przybliżająca nie tylko historię, ale i poniekąd kulturę tego północnego państwa. I to prawda, co znajdziecie na odwrocie książki: „Może sprawić, że czytelnicy zapragną być Islandczykami”. Bo to, że zechcą odwiedzić ten przedziwny kraj, nie pozostawia żadnych wątpliwości.
Autor recenzji: Katarzyna Rosół
Tytuł: Wielka historia małej wyspy. Jak Islandia zmieniła świat
Autor: Egill Bjarnason
Wydawnictwo: Znak
Data premiery: 01.06.2022
Za egzemplarz recenzencki serdecznie dziękuję Wydawnictwu Znak.