Był 2 września 1996 roku, gdy widzowie w Polsce ujrzeli pierwsze kadry kultowego dziś serialu. Sześcioro przyjaciół rozsiadło się na pomarańczowej kanapie w ulubionej kawiarni i zaczęło dyskutować o seksie, związkach, pracy i wszystkim innym po trochu.
Polscy widzowie rozsiedli się razem z nimi i odtąd w wielu domach w chwilach smutku, radości, nudy, nostalgii rozbrzmiewa kultowy już utwór The Rembrands, otwierający czołówkę serialu „(…) So no one told you life was gonna be this way (…)”. Tak, kolejny raz oglądamy Przyjaciół, a każda scena, choćbyśmy widzieli ją po raz pięćdziesiąty, wywołuje takie same salwy śmiechu. Dlaczego akurat ten serial zdobył taką popularność?
Książka Saula Austerlitza to kolejna już próba wyciągnięcia ręki do osób, dla których zeszłoroczny „powrót” Przyjaciół w formie odcinka specjalnego Przyjaciele: Powrót był lekkim rozczarowaniem i pozostawił spory niedosyt. Autor sięga do korzeni powstania Przyjaciół, genezy ich fenomenu, skupiając się na osobach, którzy de facto są odpowiedzialne za ten sukces – scenarzystach. Widać, że autor odrobił pracę domową i rzetelnie przygotował się do tematu, nie bazował tylko na znanych już faktach. Spory wkład w powstanie książki miał Todd Stevens – producent serialu, a także Adam Chase’a – scenarzysta. Ten ostatni, gdy przeprowadził się do Los Angeles prowadził życie podobne do bohaterów serialu – zamieszkał w małym, trzypokojowym mieszkaniu w West Hollywood, które dzielił ze współlokatorami. Jego osobiste doświadczenia miały ogromny wpływ na scenariusz i przyczyniły się do stworzenia tego hermetycznego świata, którego centrum stanowi grupa przyjaciół i ich perypetie.
Konstrukcja książki jest dość uporządkowana. Rozdziały dotyczą m.in.: narodzin serialu, kompletowania obsady, poszczególnych serii, miłosnej sagi Rossa i Rachel, ale także słynnego tematu negocjacji kontraktów aktorów w czasie kręcenia ostatnich serii. Roi się tu od pomysłów, które nie zostały wykorzystane w serialu, choć wielokrotnie było bardzo blisko. Dowiadujemy się na przykład, że Phoebe miała urodzić ośmioraczki, a także jak doszło do tego, że Monica i Chandler zostali parą. Autor szeroko wyjaśnia dlaczego serial Joey, który miał zapełnić pustkę po zakończeniu serii, nie mógł się udać. Fiasko tego serialu pokazuje jak bardzo jesteśmy przywiązani do sześciorga bohaterów, Nowego Jorku lat dziewięćdziesiątych, Central Perk. Nie interesuje nas, jak potoczą się losy jednego z nich, jego związków, konfliktów, radości, bez kontekstu tej postaci, jako członka paczki.
Bardzo wiele miejsca autor poświęca na opis poszczególnych odcinków. To niby forma dygresji, gdy chce przypomnieć widzowi kulisy historii, ale czasem jest to dość nużące nawet dla tak zagorzałych fanów jak ja, którzy oglądają całą serię od nowa przynajmniej dwa razy w roku. Wprawnego widza uda się na pewno zaskoczyć w rozdziale podsumowującym to, co wiemy o przeszłości bohaterów. Scenarzyści przez wszystkie lata bardzo wprawnie żonglowali historią bohaterów, szczegółami z ich przeszłości i anegdotami, podając nam je szczątkowo, wplatając zabawne fakty poniekąd między wierszami. Czy pamiętacie, że Ross:
(…) Na świadectwa szkolnych figurowały same piątki – z wyjątkiem wuefu. Ominął czwartą klasę. Jako dziecko lubił się stroić w ubrania matki i udawać, że jest panią w średnim wieku imieniem Beatka (sic!). Tak bardzo zazdrościł Monice, że ma urodziny, iż szarpnął się za jądra i wylądował na ostrym dyżurze. Jako nastolatek był ciapowaty i nieśmiały i na zabój kochał się w pięknej Rachel. W liceum, próbując wyleczyć się z zadurzenia, dołączył do klubu „Nienawidzę Rachel Green”, do którego należał też jego kumpel Will (Brad Pitt) (…)
Autor rozmawiał z wieloma osobami zaangażowanymi w powstanie serialu i dzięki temu mamy szeroki obraz fenomenu kulturowego jakim są Przyjaciele. Dla osób zainteresowanych tematem, to już drugie wydawnictwo, które przybliża kulisy jego powstania, ale trudno porównywać książkę Pokolenie Przyjaciół z Przyjaciele. Ten, o najlepszym serialu na świecie Kelsey Miller, wydanej w 2019 roku. Oczywiście wiele historii powtarza w obu pozycjach, bo nie da się pominąć pewnych faktów jak np. etapu kompletowania obsady, historii przyjaźni i drogi zawodowej Kaufmann & Crane oraz dalszych losów aktorów. Wydawnictwo SQN to jednak odrębna książka z ogromną ilością nowych ciekawostek, skupiająca się na fenomenie społecznym i socjologicznym serialu.
Przyjaciele to jednocześnie fantazja i rzeczywistość. Dają widzom okazje do rozkoszowania się przestrzenią, która by pozostała, gdyby usunąć z codzienności problemy zawodowe, finansowe i rodzinne. Pozwalają młodym ludziom marzyć o życiu, w którym mogliby większość czasu poświęcać na randki i spotkania ze znajomymi. Świat serialu coraz bardziej przypomina ten zamieszkiwany przez młodzież w okresie z grubsza pomiędzy ukończeniem studiów a wzięciem ślubu. A kto dziś wie, czy którakolwiek z tych cezur w ogóle nadejdzie?
Pokolenie przyjaciół. Zakulisowy obraz kultowego serialu to gratka dla fanów, a wydawnictwo SQN, które wydało książkę w Polsce pozwoliło nam (nam = fanom, bo sama się do tych osób zaliczam) zapisać swój ślad (imię, nazwisko oraz miasto) na okładce książki lub jej kartach. To genialny zabieg marketingowy. Wielu z nas jest częścią tego pokolenia, mówimy dialogami z Przyjaciół, mamy ulubione odcinki oraz śmiejemy się w tych samych momentach. Każdy z nas ma w sobie coś z Rachel, Moniki, Phoebe, Chandlera, Rossa lub Joey’ego (czase, gdy mnie poniesie ze sprzątaniem, słyszę w domu hasło, którego znaczenie odczytają tylko osoby znające serial – „Nie bądź jak Monica!”).
Must have dla zainteresowanych tematem kulturowych ikon.
Autor recenzji: Alicja Csafordi
Tytuł: Pokolenie Przyjaciół. Zakulisowy obraz kultowego serialu.
Autor: Saul Austerlitz
Tłumaczenie: Maciej Pawlak, Grzegorz Gajek
Liczba stron: 464
Premiera: 23.03.3033