Na temat Oświęcimia i niemieckiego obozu zagłady Auschwitz napisano tysiące książek, opracowań, referatów i prac naukowych. Wydawać by się mogło, że nic nowego nie da się napisać o tym miejscu i o makabrycznej tragedii, która się tam rozegrała.
Akta, zachowane źródła, pozostałości materialne i relacje świadków były dogłębnie analizowane i szczegółowo opisywane od kilkudziesięciu lat. Jednak większość opracowań dotyczyła raczej losów więźniów niż samego miasta i założonego w nim obozu. W kilku zdaniach wspominano w nich o wcześniejszym przeznaczeniu baraków i terenu obozowego, lub w ogóle pomijano ten aspekt. Sybille Steinbacher w nowej pozycji „Auschwitz. Obóz i miasto” wydanej nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN zajęła się właśnie tym zagadnieniem.
Wyposażona w mapy i plany obozu oraz miasta publikacja odsłania wielowiekową historię Oświęcimia, prowadząc czytelnika przez kolejne etapy powstania, rozwoju i wyzwolenia obozu. Brnąc przez ciemne, cuchnące trupim zapachem ścieżki, drogi męki i cierpienia, rzeki krwi, łez i potu.
Tekst rozpoczyna od trzech fragmentów wstrząsających relacji świadków. To krótki wstęp do opisu Oświęcimia. Miasta śmierci. Dalej następuję opis Auschwitz jako miasta imigrantów i robotników sezonowych. Autorka skupia dużą uwagę na opisie tworzenia obozu, potem jego adaptacji dla niemieckiego okupanta, a ostatecznie na stworzenie gigantycznej fabryki śmierci. Rzetelnie zajmuje się kwestami medycznymi, lekarzami, technikami ludobójstwa i tym co najistotniejsze, czyli reakcją opinii publicznej na zbrodnie!
Ktoś pomyślałby, że o tak znanym i wielokrotnie opisywanym miejscu nie da się napisać nic nowego… a jednak się da! Dowodem niech będzie niegruba, ale za to niezwykle treściwa i rzetelnie napisana publikacja Sybille Steinbacher „Auschwitz. Obóz i miasto”. Na każdy temat można spojrzeć z wielu stron i naświetlić aspekt dotąd nieopracowany. Sztuką jest sprawić by znane uczynić nieznanym!
Sybille Steinbacher
Auschwitz. Obóz i miasto
Wydawnictwo Naukowe PWN
Warszawa 2012