Podglądanie mieszkań innych osób ma w sobie element tajemnicy, bo przedmioty wybrane przez właścicieli, to część ich tożsamości. Poznając wnętrze, poznajemy też, co im w duszy gra. Każda książka, która stara się zaspokoić moją nieposkromioną potrzebę oglądania pięknych, inspirujących wnętrz od pierwszej strony staje się moją ulubioną.
„Warszawskie mieszkania. Biografie miejsc, rzeczy i ludzi” Piotra Korduba i Jarosława Trybusia dokładnie wpisuje się w ten kanon. To książka dla osób, które kochają podglądać, jak mieszkają inni, ale nie tylko dla czystej przyjemności oglądania estetycznych wnętrz, ale także, aby zainspirować się elementami wystroju, czy historią powstawania wnętrza. To biograficzny zapis mieszkań w tym dokładnie momencie, bo kilkadziesiąt lat wcześniej ktoś inny tworzył jego atmosferę. Podobnie za kilkadziesiąt lat, to już nie będzie to samo mieszkanie, a jego ściany zasili energia kolejnych mieszkańców.
Dla autorów kluczem do wyboru opisywanych mieszkań była ich „warszawskość”, a mieszkanie w tym mieście, to często obcowanie z duchami. Zdarza się, że trudna wojenna historia miasta przypomina o sobie podczas remontu zakupionego lokum, gdy spod niedbale pomalowanych wnętrz wydziera zapach spalenizny. Autorzy wzięli również pod uwagę wyjątkowość opowiedzianej przez wnętrze (jego użytkowników, przedmioty, elementy architektoniczne) historii.
Dom to „baza”, na którą składają się nasza energia, gust, czy doświadczenia. Otaczamy się przedmiotami, które wywołują miłe wspomnienia, przyjemne doznania estetyczne lub po prostu są nam niezbędne do codziennego funkcjonowania. „Warszawskie mieszkania. Biografie miejsc, rzeczy i ludzi” jest zapisem tu i teraz warszawskich wnętrz. Znajdują się one w różnych dzielnicach. Odróżnia je także rodzaj budownictwa. Mieszkańcy opowiadają o nich z pasją, wskazują ważne dla nich elementy wyposażenia lub zmiany, które wprowadzili, aby przystosować je do swoich potrzeb. Mieszkanie musi być wygodne. To miejsce, w którym wypoczywamy, kontemplujemy leniwe poranki z rodziną, czasem pracujemy, ale przede wszystkim wypełniamy je miłością i naszą energią.
Wyznacznikiem dobrego wnętrza jest dla mnie półka, regał na książki. To element, którego zawsze szukam w cudzych mieszkaniach. Nie wyobrażam sobie pięknego, ciepłego wnętrza bez niego. Wnętrza, które odwiedzili autorzy w większości toną w książkach. Zaglądamy do mieszkań ludzi kultury, artystów, przedstawicieli kreatywnych zawodów, którym zdarzyło się mieszkać w wyjątkowym otoczeniu. Autorzy zaspokajają naszą potrzebę ciekawości.
Są historie o determinacji, jak w przypadku pary architektów zamieszkałych przy ulicy Krasińskiego Katarzyny i Zbigniewa Domagalskich, którzy od początku szukali lokum zbudowanego przez Warszawską Spółdzielnię Mieszkaniową, na Żoliborzu, a najlepiej w okolicach Sadów Żoliborskich. Konkretny wybór miejsca wydaje się zawężać możliwości, ale w tym wypadku, to było najważniejsze kryterium. Konsekwencja opłaciła się, a mieszkanie, które udało im się wtedy kupić zaprojektowane przez Halinę Skibniewską w układzie otwartym, dawało ogromne możliwości dostosowania go do potrzeb rodziny.
Poszczególne rozdziały, to historie kolejnych miejsc. Ich wyjątkowość to na przykład niestandardowy układ wnętrz, jak na ulicy Mianowskiego na Ochocie u Jolanty Hartwig-Sosnowskiej (scenarzystki, pisarki i tłumaczki) i Janusza Sosnowskiego (scenografa filmowego i teatralnego), których mieszkanie to przykład znakomicie wykorzystanej przestrzeni strychowej.
Mieszkanie Karoliny Hansen, to praca jej dziadka legendy architektury Oscara Hansena, który użył niestandardowych materiałów do wykonania zabudowy. Tu na niepozornym dziesiątym piętrze bloku Hansen (wraz z żoną Zofią) wykorzystał drewno oraz sklejkę do stworzenia konstrukcji zabudowy meblowej w całym mieszkaniu. Do dziś pomysł ten robi niesamowite wrażenie na odwiedzających mieszkanie Karoliny Hansen i jest wcieleniem w życie ,,hansenowskiej koncepcji przestrzeni mieszkalnej jako elastycznej strefy o dynamicznie zmieniającej się funkcji”.
Elementy współczesnego podejścia do budownictwa w najlepszym wydaniu znajdziemy w wizjonerskim podejściu do nadbudowy, które zaowocowało dwupoziomowym apartamentem na ulicy Czerniakowskiej Karoliny Tunajek i Marcina Garbackiego, w którym kręte schody przywodzą na myśl Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku.
Książce towarzyszą oczywiście piękne zdjęcia Tomo Yarmusha, który specjalizuje się w uwiecznianiu sztuki, wzornictwa i wnętrz. Jego prace można znaleźć w najbardziej prestiżowych magazynach wnętrzarskich. Nie jest to jednak foto album z opisem, ale biografia miejsc, których mieszkańcy podzielili się historiami i wpuścili nas do swojej bardzo prywatnej przestrzeni. Słowo pełni tu najważniejszą rolę. Autorzy książki są historykami sztuki i od lat zajmują się tematem architektury jako elementem kształtowania naszej rzeczywistości. „Warszawskie mieszkania” to piękny zapis tego fragmentu życia, na który mamy realny wpływ. Wystarczy regał na książki i już mamy dom.
Autorka recenzji: Alicja Csafordi
Tytuł: „Mieszkania warszawskie. Biografie miejsc, rzeczy i ludzi”
Autor: Piotr Korduba, Jarosław Trybuś
Wydawnictwo: OsnoVa
Data wydania: 19.06.2024
Za egzemplarz do recenzji dziękuję Wydawnictwu OsnoVa.
